Δεν ξέρω αν η Lucia Berlin είναι, όπως ανέφερε παλαιότερη κριτική,  «το καλύτερο φυλαγμένο μυστικό της Αμερικής», σίγουρα όμως τα διηγήματά της αποτελούν λογοτεχνικούς θησαυρούς, που κάθε άλλο παρά φυλαγμένοι ή κρυμμένοι πρέπει να μείνουν. Το βιβλίο “Οδηγίες για οικιακές βοηθούς” είναι μια εξαιρετική συλλογή διηγημάτων. Μια λογοτεχνική βόμβα μεγατόνων, μεταφρασμένη έξοχα στα ελληνικά από την Κατερίνα Σχινά. 

Με ωμότητα αλλά χωρίς κυνισμό, ενίοτε με  κάποιο υποδόριο χιούμορ, η γραφή της Berlin παραμένει  ειλικρινής και μετρημένη. Τα διηγήματα  της  δεν προσπαθούν πλαγίως να εκβιάσουν τη συγκίνηση ,οι ηρωίδες της αφηγούνται χωρίς περιστροφές, λιτά και  αλλά πετυχαίνουν κάθε φορά να αποδώσουν την σκέψη τους και τα συναισθήματα τους όσο καλά μπορεί να σε πετύχει μια καλοζυγισμένη γροθιά στο στομάχι. 

Διαβάστε ακόμα: Τι χρειάζεται κανείς για να γίνει συγγραφέας – Άλκη Ζέη

«Είναι μια κρύα διαυγής μέρα του Γενάρη. Τέσσερις ηλικιωμένοι ποδηλάτες εμφανίζονται στη γωνία της Εικοστής Ένατης στη σειρά, σαν καλούμπα χαρταετού. Μια Χάρλει λειτουργεί στο ρελαντί δίπλα στη στάση και κάτι παιδιά γνέφουν στον σκληρόπετσο μοτοσικλετιστή από την καρότσα ενός ημιφορτηγού Ντοτζ του 50’.Επιτέλους βάζω τα κλάματα».

(από το διήγημα «Οδηγίες για Οικιακές Βοηθούς»*)

Χειραφέτηση από ανάγκη

Αν μπορούσε να βρεθεί  ο συνδετικός κρίκος όλων των διηγημάτων είναι ίσως η γυναικεία χειραφέτηση. Μια χειραφέτηση που γεννάται όχι από επιλογή, αλλά από ανάγκη, τις κοινωνικές συνθήκες, την καθημερινότητα. Οι ηρωίδες της Berlin  ζουν «σκληρή» ζωή γιατί ακόμα και όταν η κοινωνική τους τάξη τους επιτρέπει μια σχετική ευκολία στην επιβίωση, εντούτοις αυτή εκμηδενίζεται στο πλαίσιο μιας απόλυτη μοναξιάς. Είναι η  μοναξιά να επιβιώνεις μόνη σου, αλλά και η δύναμη  να αμφισβητείς τις κοινωνικές συνθήκες   που σε καταπιέζουν -ακόμα και αν είσαι η μοναδική φωνή που το εκφράζει. Και αυτό είναι μια θαρραλέα και ουσιαστική  πράξη.

«Σε οικτίρω. Όλη σου η ζωή θα παραλύσει από το ‘τι Είναι Σωστό, από το τι σου υποδεικνύουν οι άλλοι να σκεφτείς ή να κάνεις’. Εγώ δεν ντύνομαι για να ευχαριστήσω τους άλλους. Κάνει πολλή ζέστη, νιώθω άνετα με αυτό το φόρεμα».

(Από το διήγημα « Καλό και Κακό»)

Ολοκληρωμένες αφηγήσεις

Συνήθως τα διηγήματα μου αφήνουν μια πικρή γεύση. Μόλις καταλαβαίνω τι περνούν οι ήρωες και τι φορτίο κουβαλούν , σταματάει η εξιστόρηση απότομα. Ta διηγήματα της Berlin ευτυχώς είναι κάθε ένα ένας ολοκληρωμένος κόσμος. Τα διηγήματα της είναι αυτοτελείς ιστορίες. Αισθάνεται κανείς διαβάζοντας τα  ότι τελειώνουν εκεί που ακριβώς θα έπρεπε να ολοκληρωθεί η αφήγηση.

Βιβλίο “Οδηγίες για Οικιακές Βοηθούς”
by Berlin Lucia,
Eκδόσεις Στερέωμα,
σελίδες: 576

Newsletter